Czym jest Prüfung der Steuerpflicht?
Prüfung der Steuerpflicht oznacza po polsku "sprawdzenie/weryfikację obowiązku podatkowego". W Niemczech nazywa ta oznacza formularz stosowany przez tamtejsze organy podatkowe, którego zadaniem jest określenie czy i w jakim zakresie osoby fizyczne i przedsiębiorstwa podlegają opodatkowaniu.
Innymi słowy, każda osoba i każda firma (w tym także firmy zagraniczne działające na terenie Niemiec) powinny co roku złożyć do niemieckiego urzędu skarbowego dokument dotyczący sprawdzenia obowiązku podatkowego za poprzedni rok. I tym dokumentem jest właśnie Prüfung der Steuerpflicht. Ma on formę szczegółowego kwestionariusza, zawierającego informacje, na podstawie których niemieckie organy podatkowe decydują, czy osoba lub firma są zobowiązane do rozliczenia podatkowego w Niemczech oraz, jeśli tak, to w jakim zakresie.
Ważne! Termin na złożenie tej deklaracji upływa zawsze 31 lipca roku następnego, czyli na przykład za rok 2020 termin złożenia tego dokumentu upłynął już wraz z dniem 31 lipca 2021 r.
Kto ma obowiązek złożenia tego dokumentu?
Odpowiedź na to pytanie jest dość prosta – obowiązkiem złożenia formularza Prüfung der Steuerpflicht objęta jest każda osoba i firma, które podlegają obowiązkowi podatkowemu w Niemczech. Niezależnie więc od tego, czy jesteś pracownikiem, przedsiębiorcą, czy obywatelem Niemiec mieszkającym za granicą, zobowiązany jesteś do wypełnienia i złożenia w urzędzie skarbowym dokumentu dotyczącego sprawdzenia obowiązku podatkowego za poprzedni rok.
Formularz Prüfung der Steuerpflicht jest najczęściej składany na początku działalności lub w momencie pojawienia się dochodów z niemieckich źródeł. W przypadku osób prywatnych, często wymagany jest podczas rejestracji zameldowania w Niemczech lub przy rozpoczynaniu pracy. Dla firm oraz freelancerów z zagranicy dobrym momentem do złożenia formularza może być rozpoczęcie działalności lub dokonanie pierwszych transakcji związanych z niemieckim rynkiem.
Ważne! Dokumenty sprawdzające obowiązek podatkowy w Niemczech powinny przede wszystkim zostać złożone przez polskie firmy, które uzyskały już niemiecki numer podatkowy (Steuernummer) oraz wnioskowały o zwolnienie z podatku budowlanego (Freistellung).
➜ Gdzie składa się Prüfung der Steuerpflicht?
Dokument ten składa się w niemieckim urzędzie skarbowym (Finanzamt), odpowiednim dla miejsca zamieszkania lub pracy. W przypadku osób prowadzących działalność gospodarczą lub przedsiębiorstw, wybór właściwego urzędu zależy od lokalizacji firmy lub miejsca, w którym jest ona zarejestrowana.
➜ Co dzieje się w przypadku niezłożenia formularza?
Każdy, kto podlega obowiązkowi dostarczenia tego dokumentu, a tego nie zrobił, otrzyma wezwanie do złożenia go. Ma ono postać upomnienia (Erinnerung). W skrajnych przypadkach, jeśli urząd skarbowy uzna brak złożenia formularza za próbę uchylania się od opodatkowania, mogą zostać podjęte kroki prawne. Uchylenie się od podatków jest traktowane poważnie i może prowadzić nawet do odpowiedzialności karnej.
Kluczowe informacje potrzebne do wypełnienia kwestionariusza
Wygląd formularza różni się szczegółami w zależności od konkretnego przypadku – inaczej wygląda ten przeznaczony dla osoby fizycznej, a inaczej dla firmy. Przyjrzyjmy się szczegółom tych dwóch wersji.
Osoba fizyczna
Formularz dla osób fizycznych koncentruje się głównie na dochodach osobistych oraz sytuacji życiowej danej osoby. Wymaga podania informacji dotyczących:
- miejsca zamieszkania i rezydencji podatkowej (które określają, w jakim kraju osoba podlega opodatkowaniu),
- źródeł dochodu (praca etatowa, samozatrudnienie, emerytury, dochody z wynajmu nieruchomości, zyski z inwestycji itp.),
- dochodów uzyskanych za granicą, jeśli osoba pracuje lub uzyskuje dochody poza granicami Niemiec.
Firma
Formularz dla firm ma bardziej złożoną strukturę i wymaga podania szczegółowych informacji na temat działalności gospodarczej, takich jak:
- siedziba i miejsce rejestracji firmy (co wpływa na jurysdykcję podatkową),
- struktura organizacyjna firmy, forma prawna (np. GmbH, UG, spółka akcyjna itp.),
- rodzaj prowadzonej działalności oraz dochody z różnych źródeł (handel, produkcja, usługi),
- transakcje transgraniczne, czyli dochody i koszty związane z działalnością międzynarodową (np. eksport, import, działalność spółek zależnych),
- odpisy amortyzacyjne, wydatki na badania i rozwój oraz inne koszty operacyjne, które mogą mieć wpływ na ostateczne rozliczenie podatkowe.
Ważne jest, aby formularz wypełnić dokładnie i poprawnie, zwracając uwagę na szczegóły dokumentu oraz zapoznając się z obowiązującymi przepisami.
Jak poprawnie wypełnić Prüfung der Steuerpflicht?
Krok 1: Zrozumienie obowiązku podatkowego
Przed wypełnieniem formularza ważne jest, aby zrozumieć, czy jest się rezydentem podatkowym Niemiec, czy też nie. Podatnik rezydent Niemiec podlega opodatkowaniu od całości swoich dochodów (niezależnie od kraju ich uzyskania), natomiast nierezydent podlega opodatkowaniu jedynie od dochodów uzyskanych w Niemczech.
Krok 2: Weryfikacja dokumentów
Najlepiej przygotować wcześniej wszystkie niezbędne materiały konieczne do uzupełnienia formularza, w tym dowód tożsamości, dokumenty potwierdzające miejsce zamieszkania, umowy o pracę oraz dokumenty finansowe dotyczące dochodów z Niemiec i innych krajów.
Krok 3: Wypełnienie sekcji dotyczących danych osobowych i miejsca zamieszkania
Wprowadzane dane osobowe muszą być oczywiście zgodne z dokumentami tożsamości. Błędne wpisanie danych może prowadzić do problemów z identyfikacją i opóźnień w procesie.
Krok 4: Przedstawienie informacji o dochodach i statusie zawodowym
Należy jasno określić swoje źródła dochodów, ich wysokość oraz rodzaj działalności. Osoby pracujące na etacie muszą wskazać swojego pracodawcę i typ umowy, natomiast przedsiębiorcy powinni przedstawić rodzaj działalności i jej zasięg.
Krok 5: Uzupełnienie danych o sytuacji rodzinnej
W przypadku osób będących w związkach małżeńskich oraz posiadających potomstwo, konieczne jest także podanie informacji o małżonku i dzieciach, ponieważ może mieć to wpływ na ulgę podatkową lub inne odliczenia.
Krok 6: Dokładność i przejrzystość
Na koniec najlepiej upewnić się, że formularz został wypełniony czytelnie i bez błędów. Jakiekolwiek pomyłki mogą skutkować koniecznością korekty lub nawet sankcjami.
Dlaczego poprawne wypełnienie formularza jest tak ważne?
Błędne lub niepełne wypełnienie formularza Prüfung der Steuerpflicht może skutkować poważnymi konsekwencjami. Niemieckie prawo podatkowe przewiduje kary finansowe za błędy w deklaracjach podatkowych, które mogą obejmować zarówno grzywny, jak i odsetki od niezapłaconych kwot podatkowych. Dodatkowo, złożenie niekompletnych informacji może prowadzić do dodatkowych kontroli i audytów, co w dłuższej perspektywie wiąże się z większą ilością pracy oraz stresu.
Wypełniając formularz, warto zwrócić uwagę na najczęściej popełniane błędy, aby uniknąć nieprzyjemnych konsekwencji:
- błędne dane osobowe – nawet mała pomyłka w imieniu lub nazwisku może utrudnić proces,
- niepełne dane o dochodach – brak informacji o dochodach z zagranicy lub innych źródeł może skutkować karami,
- błędne daty – dokładność w podawaniu dat pobytu w Niemczech jest kluczowa dla prawidłowego określenia obowiązku podatkowego,
- brak informacji o stanie rodzinnym – zatajanie informacji o małżonku lub dzieciach może wpłynąć na nieprawidłowe obliczenie podatku.
Prüfung der Steuerpflicht – podsumowanie
Złożenie formularza Prüfung der Steuerpflicht to jeden z podstawowych obowiązków podatkowych w Niemczech. Dokładność, kompletność i przejrzystość uzupełnianych informacji są niezbędne, aby uniknąć potencjalnych kar oraz komplikacji. Jeśli ten proces jest niejasny lub zbyt skomplikowany, warto skorzystać z pomocy doradcy podatkowego specjalizującego się w prawie niemieckim. Prawidłowe wypełnienie Prüfung der Steuerpflicht może nie tylko chroni przed problemami ze strony urzędu skarbowego, ale także zapewnia spokój i pewność, że wszelkie sprawy podatkowe są w porządku.